Het Zevende Jaar

In de Euregio Maas-Rijn trekken nog regelmatig heel wat processies door de gemeenten.  Opmerkelijk is dat een aantal ommegangen enkel om de zeven jaar worden georganiseerd.  De zevenjaarlijkse processies tref je aan in Tongeren (Kroningsfeesten), Hasselt (Virga Jessefeesten), Stavelot (Septennales), Maastricht (Heiligdomsvaart), Verviers (Septennales), Sint-Truiden (Trudofeesten), Hoei (Septennales), Susteren (Heiligdomsvaart) en Aken (Heiligtumsfahrt).

Deze lange traditie van verering voor Maria en het tonen van relieken vindt zijn oorsprong in de middeleeuwen.  De relieken die tijdens de kruistochten werden getransporteerd naar Europa vonden hun afzet bij welgestelde verzamelaars.  Karel de Grote was zo’n verwoed collectioneur.  Hij maakte hierdoor van Aken een belangrijk bedevaartsoord.  Des te belangrijker de relieken van een kerk of abdij des te meer pelgrims werden aangetrokken om boete te doen en aflaten te verdienen.  Dit betekende kassa-kassa zowel voor de kerkelijke gemeenschap als voor de plaatselijke middenstand. Grafschennis van heiligen, opdeling van de skeletten en de memorabilia werden doelbewust uitgevoerd om aan de grote vraag te voldoen!

Tijdens de vijtiende eeuw kenden de heiligdomsvaarten een bloeiperiode.  De Reformatie zorgde voor een enorme terugval van het aantal bedevaarders. De katholieke kerk stippelde tijdens de Contrareformatie een beleid uit om de katholieke cultuur te herstellen.  Mariale devotie, het stimuleren van aflaten en mirakels toegeschreven aan Maria vormden de basis van een zevenjaarlijkse traditie.  De kroning van sommige mariabeelden zetten de devotie extra in de kijker en zorgden voor grote publieksmanifestaties.  Om deze zeven jaar worden deze kroningen herdacht.

Zonder de samenwerking van de verschillende parochies, organisaties, verenigingen en vrijwilligers kunnen de verschillende steden deze traditie niet in ere houden.  Ze stippelen de ommegang uit, versieren de stad, zorgen voor de uitbeelding van de mirakels en organiseren nevenactiviteiten zoals blijspelen en tentoonstellingen. 

De ommegangen worden steeds meer een toeristisch evenement.  In 2009 trokken de Kroningsfeesten van Tongeren meer dan een half miljoen toeschouwers.  In augustus 2010 is Hasselt aan de beurt.  Wanneer de andere steden hun processie houden is jammer genoeg niet vermeld.

Deze publicatie is en co-editie van Het Stadsmus (stad Hasselt) en de uitgeverij Peeters.  Het boek is onder andere te koop in Het Stadmus (www.hetstadsmus.be) en bij de erfgoedcel van stad Hasselt (www.erfgoedcelhasselt.be).