Praag

Gespreid over een periode van ongeveer een kwarteeuw trok auteur John Banville herhaalde malen naar Praag. In zijn boek over die stad kijkt hij terug op de veranderingen die de stad en de mensen ondergingen na de val van het communisme. Maar hij kijkt ook verder terug in de tijd, naar belangrijke personages die eeuwen geleden al vonden dat Praag een stad was die ze wilden bezoeken of er zelfs voor kortere of langere tijd verblijven.
 
Net als tal van eerdere bezoekers stelt John Banville zich de vraag “Wat is Praag eigenlijk?”.  Je kunt een stad als Praag niet leren kennen door alleen maar met een reisgids langs beroemde panden en pleinen te flaneren, is het uitgangspunt van de auteur. Uiteindelijk komt hij tot de conclusie dat er “oneindig veel Pragen” zijn. Een goede reisgids is slechts een hulpmiddel om de ziel van een stad op te sporen. Die ziel ontdek je ook niet van op een mooi terrasje, maar slechts na vele zwerftochten en ontmoetingen.
 
Hoe en waar ontdek je het echte Praag? Het antwoord hierop die vraag zal voor iedereen verschillend zijn. Bij John Banville duikt het echte Praag op in verstilde beelden die hij in de loop der jaren opsloeg in zijn geheugen en te voorschijn komen als probeert de stad in woorden te vatten.
 
Het mooiste voorbeeld in dit boek van het “verlangen naar Praag” is dat over de grote astronomen Johannes Kepler en Tycho Brache. De eerste wilde doodgraag bij de tweede komen werken; beiden leken aangetrokken en afgestoten te worden door Praag en de toenmalige heersers over de stad.
 
De oevers van de Vltava moet een uitgelezen plaats zijn om van dit boek te genieten, meer nog dan een luie stoel thuis. Zonder enige pretentie te hebben als reisgids voert dit boek je mee op een ontdekkingsreis door Praag zonder weerga. Je leert de stad van gisteren en heden kennen zoals het alleen de lezers van dit boek gegeven is. Wellicht heb je dan al voor een stukje het antwoord op de vraag “Wat is Praag eigenlijk?”